پهنه بندی آسیب پذیری آبخوان دشت رستاق-فورگ فارس به روش دراستیک و سیستم اطلاعات جغرافیایی

آب¬های زیرزمینی مهمترین قسمت منابع آب دنیا را شامل می¬شوند که توسط چاه¬ها و قناتها و چشمه¬ها قابل جمع¬آوری می¬باشند. آلودگی این منابع توسط آلاینده¬های مختلف از جمله کود¬های شیمیایی، فاضلاب¬های شهری و صنعتی باعث کاهش کیفیت این منابع آبی گردیده است. بنابراین پاکسازی و پالایش آن¬ها با هزینه¬های بالا و صرف زمان طولانی امکان¬پذیر خواهد بود و در بعضی مواقع از نظر اقتصادی مقرون به¬صرفه نیست. به منظور دستیابی به یک روش مناسب و موثر برای حفاظت این منابع از آلودگی¬هایی که در آینده آن¬را تهدید می¬کند، سیستم¬های ارزیابی آسیب¬پذیری آبخوان¬ها توسعه یافته¬اند. روشهای مختلفی برای ارزیابی آسیب¬پذیری آبخوان وجود دارد که به طورکلی به سه گروه اصلی یعنی روش¬های آماری، روش¬های ریاضی و روش¬های شاخص همپوشانی تقسیم¬بندی می¬شوند. یکی از روش¬هایی که بیشترین استفاده از آن جهت ارزیابی آسیب¬پذیری آبخوان صورت می¬گیرد روش دراستیک می¬باشد. مدل دراستیک از هفت پارامتر هیدرولوژیکی عمق تا سطح ¬ایستابی، تغذیه خالص آبخوان، محیط آبخوان، محیط خاک، توپوگرافی، منطقه غیر اشباع و هدایت هیدرولیکی تشکیل شده است. گرچه سعی شده تا این روش¬ها را بتوان بدون هیچ تغییری در همه¬جا استفاده نمود، ولی در آبخوان¬های مختلف به دلیل شرایط خاص، نیاز به واسنجی و تصحیح ضرایب دارند در پژوهش حاضر به بررسی وضعیت آسیب¬پذیری آبخوان دشت¬های رستاق-فورگ واقع در جنوب شرقی استان فارس با این مدل پرداخته شد.. نتایج نشان داد دو پارامتر عمق تا سطح ایستابی و محیط خاک به ترتیب از بیشترین همبستگی با لایه نیترات برخوردار بودند. تهیه نقشه آسیب¬پذیری منطقه با سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) نشان داد 97/48 درصد از منطقه دارای آسیب¬پذیری زیاد، 46/44 درصد دارای آسیب-پذیری متوسط و 57/6 درصد دارای آسیب¬پذیری کم بود. ضمن آن¬که قسمت¬های جنوب و جنوب شرقی منطقه از بیشترین پتانسیل آسیب¬پذیری برخوردار بودند که لزوم توجه بیشتر در رعایت مدیریت آب¬های زیرزمینی، استفاده از سموم و کودهای شیمیایی را بیشتر نمایان می¬سازد.